DGRR Springcourse: Weerbaarheid van de Rechtsstaat

22 mei 2025
Het Louwman Museum

Onze democratische rechtsstaat is de basis van hoe we de overheid binnen onze maatschappij hebben ingericht. Door de huidige politieke ontwikkelingen en de veranderende rol van de ambtenaren, wordt de weerbaarheid van onze rechtsstaat op de proef gesteld. Naast de politieke denkbeelden zijn er ook praktische uitdagingen die om keuzes vragen. Zo maakt dat de beperkte capaciteit van de strafrechtketen en onze gevangenissen we over de jaren heen anders naar ons rechtssysteem zijn gaan kijken. Alternatieven worden gezocht in het bestuursrecht en steeds vaker worden bedrijven of maatschappelijke organisaties opgeroepen zelf preventieve maatregelen te nemen. Wat is de keerzijde daarvan? Hoever moeten we gaan en hoe maakbaar is onze veiligheid?

Deze uitdagingen en veranderende contexten vragen om een weerbare rechtsstaat. Weerbaarheid omvat het concept van veerkracht, verwijzend naar het vermogen van een samenleving of organisatie om schokken en verstoringen op te vangen, zich aan te passen en te herstellen. Tegelijkertijd heeft weerbaarheid ook een preventieve component. Het kan de impact van bedreigende acties verkleinen of afschrikkend of ontmoedigend werken. De huidige (geo)politieke ontwikkelingen vragen zowel veel weerbaarheid van de rechtsstaat als van onze weerbaarheid als persoon en het bijkomende vakmanschap. 

De Directies binnen DGRR dragen allemaal, vanuit hun eigen onderwerpen en dossiers, bij aan het waarborgen van het functioneren van de rechtsstaat. We zijn daarmee actief op verschillende rechtsdomeinen, waaronder strafrecht en bestuursrecht. Hoe gaan die om met weerbaarheid? Ligt dat in elkaars verlengde of vraagt dat een andere benadering?

Een goed moment om met elkaar stil te staan bij de rechtsstaat en wat dit betekent voor jou als ambtenaar. 
Tijdens deze Springcourse staat daarom het thema ‘weerbaarheid van de rechtsstaat’ centraal!

 

Weerbaarheid van de Rechtsstaat

Er is een tendens voelbaar van een toenemende mate van fragmentatie en polarisering van de maatschappij. Er is een structureel wantrouwen en argwaan jegens de overheid. Veel burgers haken af en maatschappelijk ongenoegen uit zich in verschillende zorgwekkende vormen. Het openbaar bestuur ervaart dat de onderlaag en de bovenlaag zich steeds meer vermengen, officieren van justitie, rechters en advocaten worden bedreigd, douaniers staan onder zware druk van omkoping en chantage. Deze en andere ontwikkelingen hebben geleid tot fundamentele discussies over de weerbaarheid van onze democratische rechtsstaat. Disfunctioneren van de rechtsstaat ligt op de loer als de kwetsbare vertrouwensrelaties tussen overheid en burger en tussen burgers onderling niet verbeteren. Dat vraagt om meer: om een actieve en weerbare houding van iedereen.

Daarom gaan we tijdens deze Springcourse aan de slag met workshops, lezingen en activiteiten die ons bewustmaken van weerbaarheid en ons helpen bij onze taak om ons werk als ambtenaar naar behoren uit te voeren.

 

Elkaar ontmoeten, samen leren en discussiëren staan tijdens deze Springcourse centraal. 
Een middag vol inspiratie, informatie en interessante activiteiten!

Namens de organisatie,
Aart-Jan (DSK), Ädwin (DRb), Anique (DRC), Adrienne (DVB), Bianca (DAO), Laurens (DVB),
Marieke (DJOA), Mark (DVB), Merel (DSK), Paula (DRb), Radhika (DAO), Sofie (DJOA).

SpringcourseDGRR@minjenv.nl